Sağlık ve Hastane Yönetimi 2. Ulusal Kongresi (Uluslararası Katılımlı)

     Ana teması “Sağlık Yönetiminde Fırsatlar ve Tehditler” olarak belirlenen, Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü tarafından organize edilen, “Sağlık ve Hastane Yönetimi II.Ulusal (Uluslararası Katılımlı) Kongresi” 28-30 Eylül 2005  tarihleri arasında Ankara Hilton Oteli’nde  yapıldı.

     Türkiye'nin dört bir yanından hastane yöneticileri ve akademisyenlerin katıldığı kongreye, Norveç, İngiltere, İsrail, Hollanda ve ABD' den de bilim insanları katılarak konferanslar verdi.

     Sağlık yönetimi konusunda bilimsel araştırmaların kamuoyuna ilgili tüm taraflara sunulması ve paylaşılması amaçlanan kongrenin açılış konuşmalarını Onur Kurulu üyelerinden Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nusret Aras, Sağlık Eğitim Fakültesi Kurucu Dekanı Prof. Dr. Sezai Yaman, Sağlık Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fulya Tekşen Sağlık Bakanlığı adına Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Necdet Ünüvar ve Sağlık İdarecileri Derneği Genel Başkanı ve TOBB Sağlık Sektör Kurul Başkanı Selçuk Irgıt yaptılar.

     Kongrede, “Sağlık Hizmetleri Finansmanı, Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon, Sağlık Hizmetlerinde Bilgi Teknolojisi Kullanımı ve Enformasyon Yönetimi, Sağlık Hiz-metlerinde Halkla İlişkiler ve Pazarlama, Hastane Bilgi Yönetimi, Sağlık Hukuku, Sağlık Hizmetlerinde Etik ve Sağlık Politikası, Sağlık Eğitimi, Sağlık Kurumlarında İnsan Kaynakları Yönetimi, Sağlık Kurumlarında Örgütsel Davranış, Sağlık Kurumlarında Toplam Kalite Yönetimi” konularında iki panel, oniki oturum ve beş konferans gerçekleştirildi. Kongrenin başlangıcında katılımcılara verilen kongre bildiriler kitabında yer alan altmışdokuz sözlü ve otuzdört poster bildiri sunuldu.

     Kongrenin sonuçlanmasının ardından sonuç bildirgesi yayımlandı.

     Sağlık ve sağlık hizmetleri insan ve toplum hayatında önemli bir yere sahiptir. Bir çok ülke, sağlık hizmetlerinin üretimi ve sunumuna giderek artan bir oranda pay ayırma zorunluluğu ile karşı karşıyadır. Sağlık hizmetlerinin verimli, ekonomik, kaliteli, etkili, eşit, sürekli ve ulaşılabilir olarak herkese, her zaman, her yerde sunulması gereği olarak sağlık sektörü profesyonel yöneticiler tarafından yönetilmelidir.

     Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan herkese Anayasal hakkı olan sağlık hizmeti ekonomik verimli, etkili, eşit ve ulaşılabilir olarak sunulmalıdır. Hizmet sunumunda sevk sistemine uyulmalı ve birinci basamak sağlık hizmetlerine  önem verilmelidir.
 
     Sağlık Yönetimi profesyonel bir meslektir. Profesyonellik en az lisans eğitimi ile kazanılmaktadır. Bu nedenle dünyanın her yerinde olduğu gibi sağlık yönetimi lisans ve lisansüstü eğitime dayalı olarak yürütülmelidir.
 
     Türkiye'de Sağlık Yöneticiliği bir meslek alanı olarak 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun ile gündeme gelmiştir. Bu yasa gereği olarak sağlık sisteminin yeniden yapılanması sırasında ihtiyaç duyulan yönetici kadrolarının yetiştirilmesi amacı ile birinci beş yıllık kalkınma planı gereği Sağlık Bakanlığı tarafından 1963 yılında Sağlık İdaresi Yüksekokulu kurulmuştur. Ancak profesyonel sağlık yöneticilerinin 1987 yılından bu yana hastaneler basta olmak üzere sağlık kurum ve kuruluşlarında istihdam edilmesinin engellenmesi nedeniyle, sağlık hizmetlerinin üretiminin aksadığı verimli ve etkili olamadığı gö-rülmektedir. Bu nedenle alanda mesleki eğitim almamış olanlar, kariyer ve liyakat sahibi olmayanlar sağlık ve hastane yöneticiliği görevlerine atanmamalıdır.

     Sağlık yönetiminin çağdaş yönetim ilkelerine uygun olarak yerine getirilmesi için profesyonel sağlık yöneticilerinin acilen ilgili kadrolara atanmalıdır. Bu nedenle ilgili mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılarak profesyonel sağlık yöneticilerinin görev yapacağı Sağlık Yöneticisi kadrosu ihdas edilmelidir.

     Sağlık Eğitim Fakülteleri'nin Sağlık Yönetimi bölümlerine 2003 yılından bu yana YÖK tarafından öğrenci kontenjanı verilmemektedir. AB' ye entegre olmaya çalışan Türkiye' de de sağlık yönetimi açısından daha ileri gidilmesi gerekirken geri adımlar atılmasının ülkenin yararına olmayacaktır. Kamu yararı ve ülke gerçekleriyle bağdaşmayan bu uygulamaya son verilerek bu bölümlere 2006 yılından başlayarak öğrenci kontenjanı verilmelidir.

  
     Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılında Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikle bütün Sağlık Bilimleri Lisansiyerlerine Hastane Müdürü olma yolu açılmıştır. Bilimsel gerçekler, kamu yararı ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'na aykırı olan düzenleme iptal edilmelidir.

     TODAİE raporları, Sağlık Bakanlığı Ulusal Sağlık Politikaları dokümanı ve Sağlıkta Dönüşüm Programı, Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu Raporu, DPT 5 Yıllık Kalkınma Planları, TUBITAK Raporları ve Sayıştay Genel Kurulu Raporu'nda önerildiği gibi Hastane ve Sağlık Kurumlarının Profesyonel Sağlık Yöneticileri tarafından yönetilmesi için gerekli düzenlemeler gecikmeden yapılmalıdır.

     Sağlık hizmetleri sunumunda bilgi teknolojilerinden etkili ve verimli şekilde yararlanabilmek için sağlık enformasyon sisteminin bilimsel gereklere uygun olarak kullanıcı ve yönetici ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulması ve geliştirilmesi gerekmektedir.

     Sağlık hukuku ve hastane mimarisi alanında bilgi eksikliği bulunmaktadır. Bu eksiklikleri gidermek için bu alanlardaki çalışmalar teşvik edilmelidir.

     Sağlık kurumlarında kararlara esas olmak üzere maliyetler hesaplanmalı ve ekonomik değerlendirme teknikleri uygulanmalıdır.

     Toplumun sağlık statüsünün yükseltilmesinde sağlık yönetimi ile birlikte sağlık eğitiminin de büyük önemi bulunmaktadır. Sağlık eğitimi çalışmalarına önem ve öncelik verilmelidir. Toplumun sağlık düzeyinin artırılmasında Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği 2005-2030 hedeflerinin gerçekleştirilmesi ve sağlık sorunlarının çözümü için sağlık eğitimi çalışmalarında başta sağlıklı beslenme, süt ve gıda tüketimi (işlenmiş ve paketlenmiş) olmak üzere birçok konuya yer verilmelidir. Sağlık Eğitimi konusunda lisans ve lisansüstü eğitim yaygınlaştırılmalıdır.
 
     Sağlık Bakanlığı hastanelerinde uygulanmaya başlayan kurumsal ve bireysel performans sistemi döner sermaye gelirlerinin bölüşümünde istismara yol açacak niteliktedir ve personel arasında çatışmalara neden olmaktadır. Bu sistemin bilimsel performans değerlendirme kriterlerine uygun olarak geliştirilmesi gerekmektedir.

     Kısa süreli sertifika eğitimleri ile sağlık yöneticisi yetiştirilmesi yanlıştır. Bu sadece mevcut yöneticilere bir bakış açısı ve yönetsel anlayış kazandırabilecek bir uygulamadır. Belli bir standarda bağlı olmadan açılan bu programlar engellenmelidir.

     Sağlık hizmetleri teknolojik gelişmelere rağmen emek yoğun olarak sunulur. Sağlık kurumlarının istenilen düzeyde kaliteli hizmet verebilmesi için her düzeyde var olan personel eksikliği giderilmelidir. Sağlık hizmetlerinin veriminin artırılmasında, katılımın sağlanması için sağlık çalışanlarının görev başı ve hizmet içi hizmet içi eğitim verilmelidir.