Erzurum Numune Hastanesi “Bölgenin Vazgeçilmez  Metropol Hastanesi ”

            Çağın gerektirdiği üstün teknoloji ile donatılarak bugün bölgenin en önemli ve en işlevsel hastanesi haline gelen Erzurum Numune Hastanesi, modern ameliyathaneleri, gelişmiş laboratuarları, geliştirilmiş 700 yataklı hasta servisleri, tam donanımlı poliklinikleri, çift vardiya ile çalışan uzman sağlık ve idari personeli ve Çözüm Bilgisayar tarafından geliştirilmiş tam otomasyon sistemi ile bölgenin vazgeçilemez metropol hastanesi durumunda. Hastane, şimdi 'Barkod’ uygulamasıyla birlikte Erzurum ve bölge halkına hizmet verme hazırlığında.

            Zamanın Erzurum Belediye Başkanı Şerif Erdem tarafından 1902 yılında halktan toplanan paralarla temeli atılan ve 1904 yılında Erzurum Gureba Hastanesi  adıyla hizmete açılan Erzurum Numune Hastanesi 100 yıllık bir geçmişe sahip. Bugün çağın gerektirdiği üstün teknolojiyle hizmet veren hastanenin planlarının İsviçre'den getirildiği söyleniyor. 2 Kasım 1904 tarihinde faaliyete geçen hastane, ilk olarak dahiliye mütehassısı Şefik Bey, operatör Tevfik Bey, kulakçı Yusuf İzzettin Bey ve göz hastalıkları mütehassısı Şevket Bey'den oluşan  bir kadro ile bölge halkına hizmet vermeye başlamış.1921-1922 yıllarında il özel idaresince işletilen ve oldukça bakımsız hale düşen hastane, Erzurum'un kurtuluşundan sonra Kızılay yardımları ile ayakta kalabilmiş. 1924 yılında Ankara, Sivas, Diyarbakır ve Erzurum'da 'Numune Hastaneleri' kurulmaya karar verildiği zaman, Gureba Hastanesi de Sağlık Bakanlığı'na bağlanarak bugünkü adını yani Erzurum Numune Hastanesi adını almış. Hastanenin ilk başhekim görevine de Dr. Salim Cimilli getirilmiş. 1924 yılı depreminin ardından ihtiyaca cevap verememesi nedeniyle hastanenin bahçesine ek binalar yapılmış.1924 yılında hastaneye röntgen ünitesi kurulduğu gibi, Erzurum ilinde ve bölgede ilk kalorifer ve asansör sistemi de aynı yıl içinde kurularak hizmete açılmış. Yeni ek inşaatıyla birlikte, 1963 yılında 400 yatakla Erzurum ve bölge halkına tam teşekküllü hizmet  vermeye başlayan hastane 1972 yılında hizmete açılan üç katlı kuzey bloğu ile bugünkü halini almış.

            Çağın gerektirdiği üstün teknoloji ile donatılarak bugün bölgenin en önemli ve en işlevsel hastanesi haline gelen Erzurum Numune Hastanesi, modern ameliyathaneleri, üstün  laboratuarları,  geliştirilmiş 700 yataklı hasta servisleri, tam donanımlı poliklinikleri, çift vardiya ile çalışan uzman sağlık ve idari personeli ve Çözüm Bilgisayar tarafından geliştirilmiş tam otomasyon sistemi ile bölgenin vazgeçilemez hastanesi  durumunda.

            Yeni yılın ilk günlerinde ziyaret ettiğimiz hastanede, başta Başhekim Uzman Doktor  Selçuk Bozhalil olmak üzere sağlık ve idari personelin, yoğun çalışma tempoları arasında  hastane ve otomasyon sistemi hakkındaki düşüncelerini aldık. Numune Hastanesi'nde 1991 yılında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı olarak Çocuk Kliniği'nde göreve başlayan Dr. Selçuk Bozhalil, 1997 yılının Eylül ayından itibaren de Başhekim görevini üstlenmiş. Hastane hakkında dergimize bilgi veren Bozhalil, Erzurum Numune Hastanesinin, Doğu Anadolu'nun ve Türkiye'nin en büyük hastanelerinden birisi olduğunu vurguladı. Bozhalil, Numune Hastanesi'nin yedi üz yatak kapasitesine sahip olduğunu anlatarak, "yıllık dörtyüzbin civarında polikliniği olan, otuz bin civarında yatan hastaya hizmet veren bir hastaneyiz. Hastanemizde, yılda 8 ile 9 bin civarında  ameliyat    yapılmaktadır ki, Türkiye'deki hastanelere oranla bu da çok önemli bir rakamdır.  Yıllık yatak işgal oranımız ise çok yüksek olup yüzde 85-86 civarındadır" dedi. Yüzyıllık bir geçmişe sahip olan hastanenin zamanla fiziki inşaatının tamamlanmasına rağmen, binaların zamanla yıprandığını ve eskidiğini ifade eden Bozhalil,  göreve gelir gelmez öncelikli olarak hastanenin yenilenmesi ve eksikliklerin giderilmesi için çalışma yaptıklarını söyledi. İlk planda acil servisi yeni baştan yapılandırarak hizmete sunduklarını belirten Bozhalil, "ilk göreve başladığımız 1998'de acil servisi yaptık. Daha sonra, 1998 sonu ve 1999 başında poliklinik kısmını yeni baştan yaparak hizmete soktuk. 99 Mayıs'ında bölüm bölüm hastaneyi yenilemeye başladık. Görüntüleme merkezimizi yeni baştan yaptık. Yeni baştan yaparken de görüntüleme merkezini donanım olarak modern bir hale getirmeye çalıştık" dedi.

              Dr. Bozhalil, devlet hastaneleri içinde Emar Cihazı olan 6 hastaneden biri olduklarını vurgulayarak, dışarıya sevk etmeden kendi hastalarına hatta, gerektiğinde Atatürk Üniversitesi Hastanesi'nin  hastalarının dahi  emarlarını, tomografilerini, mamografilerini, filmlerini, ilaçlı filmlerini çekmekte olduklarını anlattı. Hastanenin yeterli teknik donanımı ve fiziki donanımı yüksek  bir Radyoloji Ünitesi olduğunu vurgulayan Bozhalil, tüm servisleri yenilediklerini ve ayrıca tüm servislere tam otomatik oksijen ve aspiratör sistemi olan yoğun bakım üniteleri kurduklarını söyledi. Bozhalil, bütün servislerin yatak, karyola, etejer, hasta soyunma dolapları gibi donanımlarını geçtiğimiz 2002 yılı içinde  sıfırladıklarını ifade etti.

            Hastanenin en önemli birimlerinden birisi de ameliyathaneler. Teknolojinin tüm olanaklarının kullanılarak yenilendiği ameliyathanelerin girişinde, hasta yakınlarının bilgilendirilmesi amacıyla bilgisayar sistemli bir ışıklandırma panosu konulmuş. Pano sayesinde içerde; 'hangi hastanın, hangi doktora, ne ameliyatı olduğunu ve son durumu hakkında' bilgi alabiliyorsunuz. Ameliyathaneler hakkında  bilgi veren Dr. Bozhalil, ameliyathanelerin de yeni yapıldığını anlatarak, "tabi ameliyathane yapmak çok zordur. Biz gerekli planlarımızı projelerimizi yaparak hastanenin döner sermaye kaynaklarının da durumunu göz önüne alarak yapmaya karar verdik. Zaten yapmak zorundaydık da. Çünkü ameliyathanelerin durumu içler acısıydı" dedi. Şu anda sekiz ameliyat odası, uyandırma odası, Sterilizasyon bölümü, ana kumanda merkezi ve hekimler için bir dinlenme salonu bulunduğunu belirten Bozhalil şu bilgileri verdi; "Ameliyathanemiz bilgisayarla kumanda ediliyor. Ve Ameliyathanemizin içinde dokuz yataklı çok modern bir yoğun bakım servisi kurduk ve geçtiğimiz yılın yani 2002'nin Mayıs ayında bunu hizmete açtık. Ameliyathanemizin donanımı tamamen bilgisayar kontrolünde. Merkezi Hepafilitreli Havalandırma Sistemi devamlı ölçümlerle kontrol ediliyor. Partikül düzeyi  olarak da  batı  standartlarına tam uymuş durumdayız. Ayrıca ameliyathanenin sterilizasyon bölümü yeniden yapıldı. Yoğun bakımda tüm hasta başı monitörleri, aspirasyon sistemleri ayrıca her hasta yatak başında  ventilatör cihazları yani bir yoğun bakım servisinde bulunması gereken her şey bulunuyor. Yoğun bakım servisinde iki anestezi mütehassısı 6 tane de Pratisyen Hekim görev yapıyor. Ayrıca geçtiğimiz 2002 yılı içinde uzun yıllar hastanemizde olmayan Kardiyoloji Kliniğini hizmete açtık."

         Erzurum Numune Hastanesi'nin, Bölge Hastanesi olmasının yanında aynı zamanda Rapor verme konusunda Hakem Hastanesi olduğunu da hatırlatan Bozhalil, hastanenin en önemli birimlerinden biri olan laboratuar hizmetlerinin de son derece geliştirildiğini vurgulayarak, geçen yıl laboratuarların birleştirilerek Merkezi Laboratuar haline dönüştürüldüğünü ifade etti. Bozhalil, hastane çalışanlarının daha verimli çalışmalarını sağlamak için sosyal aktivite salonları da hizmete  açtıklarını söyledi. Son olarak da, Palandöken Dağı’nda yeni bir yer alarak Özel İdare Sağlık İstasyonu kurma aşamasındayız. Şu anda bina alımı tamamlandı. İçinde tamir yapılacak, yani en geç bir ay içinde Palandöken Dağı’nda da bir sağlık istasyonu kuracağız" dedi.

            Kendileri göreve geldiğinde hastanede bir bilgisayar ağı olduğunu fakat bu ağın yetersiz kaldığını ifade eden Başhekim Bozhalil, dar kapasite de olsa eczane ve bazı servis sekreterliklerinin bu ağa bağlı olduklarını, fakat  merkezi  cihazın çok  düşük kapasiteli olmasından dolayı yeterli verimi alamadıklarını anlattı. Bozhalil, ilk iş olarak sistemi geliştirme amacında olduklarını bunun içinde Çözüm Bilgisayarı tercih ettiklerini ifade ederek, "Geçtiğimiz yıl içinde Bakanlıktan izin alarak, bilgisayar ağımızı, tamamen alt yapıyı yani kablolama sistemini sıfırlatarak, yeni bilgisayarlar aldık. Çözüm Bilgisayarla da program konusunda  anlaşmaya vardık. Ve şu anda da tam otomasyona geçme aşamasındayız. Daha önceden MSDos ile çok verimli olmuyordu. Çözümle Windows’a geçtik. Geçiş aşamasında olmamız nedeniyle bazı sıkıntılar olsa da, ben sistemini verimli olacağını düşünüyorum" dedi.

       Bozhalil, artık Bilgi İşlem Merkezi birimlerinin hastanelerin beyni olduğunu vurgulayarak, bu çağda  bilgisayarsız ve otomasyonsuz bir hastane idare etmenin çok zor olduğunu söyledi. Bozhalil sistem hakkında şunları anlattı; "Biz  şu anda sistemin tam oturmamasına rağmen,  servislerimizin hatta doktorlarımızın verimlilik açısından çalışmalarını irdeleyebiliyoruz. Ama esas olarak sistemden hastalarımız çok memnun. Çünkü, hastalarımızın işi hızlı bir şekilde yürüyor.

            “Sırada barkod sistemi var!”

            Hastane ve otomasyon sistemi hakkında dergimize bilgi veren Başhekim Yardımcısı ve Bilgi İşlem Merkezi Sorumlusu Dr. A. Sefa Bilici de, yıllardır Çözüm Bilgisayarla çalışmanın avantajlarını yaşadıklarını ifade etti. Bilici, 1990 yılından beri hastanede görev aldığını ifade ederek, son beş yıldır Bilgi İşlem Merkezi'nde idareci olarak da hizmet verdiğini söyledi. Özellikle bilgi işlem üzerine çalıştığını anlatan Bilici, "Bilgi işlemde görev almaya başladığımda Çözüm Bilgisayarın programları ile MSDos sistemiyle çalışılıyordu. Eczane ve Hasta Takip programı mevcuttu. Daha sonra Tek Düzen Muhasebe çalıştı, peşinden personel programını ve ambar ayniyatı ilave etmek için çalışmalarımız oldu. Uzun müddet MSDos ortamından Windows ortamına geçmek için büyük bir uğraş verdik. Ama bir takım engeller yani alım engelleri çıktı. Alt yapıyı oluşturamadığımız için Windows'a geçemedik" dedi. Bilici, geçen yıl içinde önce ağ kablolama işlemini çözümlediklerini daha sonra da bakanlıktan izin alarak Windows ortamında çalışmak  için  gerekli  bilgisayar ve alt yapı malzemelerini aldıklarını anlattı. Geçtiğimiz yılın Ekim ayında Windows'a geçtiklerini belirten Bilici, "Mutlaka bilgi işlem programlarında her zaman sıkıntılar ve her zaman yenilikler olacaktır.  Önceki sistemde de bazı sıkıntılarımız vardı. Ama şimdi bu sıkıntıları yeni sistemle aşmış durumdayız. Şu anda 90'a yakın sisteme bağlı olan bilgisayarımız var. Ve tüm bilgisayarlar birbiriyle entegre çalışıyorlar" dedi. Ameliyathanelerin tümüyle bilgisayar sistemine geçtiğini vurgulayan Bilici şunları anlattı; "Ameliyathanede hem bilgilendirme açısından güzel bir sistemimiz var. Yani bilgisayardan yönlendirilen ışıklı panomuz. En önemlisi  sistem  sayesinde,  ameliyata   giren tüm hastaların bilgilerini ar darda işlendiği gibi, kullanılan ilaçların, zarf malzemelerinin işlenişi daha sağlıklı ve pratik işlenip zaman kazanarak kaçağı da önlemiş oluyoruz. Ayrıca ameliyathanenin kendi bilgi işlem sistemi de var. Tüm ısı ve diğer önemli kontrolleri bu sistem üzerinden yürüyor.”

            Bilici, hastanede barkod sistemine geçmek için hazırlıkları tamamladıklarını da belirterek, artık hastaların barkod sistemiyle daha rahat muayene ve tedavi olacağını söyledi. Barkod  sisteminin kendileri içinde büyük kolaylıklar getireceğini anlatan Bilici, "Çözüm Bilgisayarla barkod sistemine de geçmiş olacağız. Barkodu olan hastamız bir dahaki başvurusunda, barkod sistemi sayesinde bütün işlemlerini gerçekleştirebilecektir. Laboratuarlara da barkod sistemini taşıyacağız” dedi.

            Sistemde, yeni  olmasından kaynaklı sıkıntılar yaşandığını da ifade eden Bilici, Çözüm Bilgisayarın gerek elaman göndererek gerekse online bağlantı ile gerekli tüm desteği sunduğunu söyledi. Bilici sıkıntıların aşılmasıyla sisteminin tam anlamıyla verimini görebileceklerini ifade ederek, "Bizim asıl hedefimiz barkod sistemine geçtikten sonra, hastanenin veri girişimini tamamladık mı, hasta bilgilerine yönelik çalışmalar başlatmak. Her serviste bilgisayarımız olacak. Tüm hastaların hali hazırdaki mevcut dosyasını, hasta ile ilgili yapılan tüm işleri ana sisteme geçireceğiz. İşte o zaman tam otomasyon sistemine geçmiş olacağız. Çözüm Bilgisayarla bunu başaracağımızı da biliyoruz" dedi.

            “Her şeyi zamanında takip edip gelişmeleri yakından izleyebiliyoruz.”           

            Hastane işletmeciliği hakkında bilgi veren Hastane Müdürü Mustafa Günday Çapan da, hastane işletmeciliğinin çok zor bir işletmecilik olduğunu belirterek, "Ama şimdi bilgisayarla, sistem sayesinde işimiz çok daha kolaylaştı. Her şey anında takip edilip gelişmeleri yakından izleyebiliyoruz" dedi. Sistem sayesinde hastanenin ihtiyaçlarını ya da eksiklerini daha iyi görme şansı bulduklarını anlatan Çapan, en önemli kazanımlarının da ‘zaman’ olduğunu vurguladı. Çapan şunları söyledi; "Zaman kazancımız çok büyük. Ayrıca 10 kişinin bir kaç günde yaptığı işi sistemle birlikte bir kişi bir günde yapıyor. Bundan sonraki hedefimiz de, Avrupa'da ne oluyorsa, teknolojik gelişme neyse bunu Erzurum'a getirmek insanlarımızın hizmetine sunmak." Çapan, en ufak sorunda talepleri  doğrultusunda Çözüm Bilgisayardan sürekli destek gördüklerini belirterek, zamanla hastanedeki tüm birimleri sisteme dahil etmek amacında olduklarını  söyledi.

            “Çözüm Bilgisayarla akraba olduk!"

            16 yıldır hastanenin çeşitli birimlerinde görev yapmış olan ve uzun süredir Bilgi İşlem Merkezi Sistem sorumlusu olarak hizmet eden İhsan Muran da, yıllardır Çözüm Bilgisayar ile çalışmanın kolaylıklarına değinerek, dergimize sistemin işleyişini anlattı. Laboratuar hariç her birimin sisteme bağlandığını ifade eden Muran, "1994 yılının  Ağustos ayında Çözüm’le bu  işe başladık  ve bugüne kadar geldik. Bize göstermiş oldukları destek ve yakınlık sayesinde bugün 'Çözüm ile akraba olduk diyebiliriz'. Buradaki amacımız; hastanedeki tüm birimlerin bilgisayarlarının en iyi şekilde çalışmasını ve gerek merkezle gerekse kendi birim içindeki makine entegresini sağlıklı bir biçimde gerçekleştirmesini sağlamak, ayrıca verileri burada biriktirmek. Ve tabi ki arızaları gidermek" dedi. Muran, bugün hasta-ne otomasyonun ciddi bir hastane işletmeciliğinin başında geldiğini belirterek şunları söyledi; "Bilgi çağı o kadar hızlı ilerliyor ki, bugün yap-tığınız bir program ya da bilgi yarın yerini yenisine bırakıyor. Bu hıza yetişmek çok zor. Otomasyon sisteminde de aynı, fakat biz Çözüm Bilgisayar ile bu hıza yetişmeye çalışıyoruz. Tabii bu arada mutlaka sıkıntılar, aksilikler ve gecikmeler oluyor. Ama sistemin tam oturmasıyla tüm bu sıkıntıların biteceğini ve modern bir sisteme kavuşacağımıza  inanıyorum." 

            Otomasyon sistemi sayesinde eczanedeki işlerinin çok daha sistemli  olarak  işlediğini  anlatan  Baş Eczacı  Şale  Ünsal'da, hastanede  ilk bilgisayar sisteminin eczanede olduğunu belirtti. 10 yılı aşkın bir süredir görev yapmakta olduğunu ifade eden Ünsal, bugüne kadar değişik aşamalardan geçerek otomasyon sis-temini işletmeye çalıştıklarını söyledi. Ünsal, son olarak Çözüm Bilgisayar ile tam otomasyon sistemine geçme hazırlıkları yaptıklarını ifade ederek, "Bugün sistemi oturtmaya çalışıyoruz. Bazı sıkıntılarımız olsa da, sistemin getirdiği kolaylıkları ve düzeni şimdiden görebiliyoruz. Özellikle geçmişte yaşadığımız sıkıntıları düşününce, sistemin çok faydalı olacağına inanıyorum" dedi. Hastanenin, 'Barkod' sistemine geçtiği zaman işlerinin çok daha kolaylaşacağını anlatan Ünsal, tek tuşla eczanede hangi ilaçların var olup olmadığını ya da ne kadar kaldığını öğrenebildiğini söyledi. Ünsel, sistemin tam oturmasıyla, veznelerdeki ilaç hareketi sonucu eczane stoklarını bilgisayar ortamında takip ederek otomatik veya manuel sipariş hazırlayabileceklerini, günlük, aylık, yıllık konsüme raporları ile envanterleri daha iyi ve daha rahat çıkarabileceklerini  ifade  etti.

            Hastanenin Basın ve Halkla İlişkiler Birimi Sorumlusu Erhan Dinler, hastanenin 3 yıl önceki haliyle bugünkü hali arasında çok fark olduğunu vurgulayarak, "Başhekimimizin göreve gelmesiyle hastanenin hem fiziki yapısında hem de otomasyon sisteminde çok büyük atılımlar yapıldı. Bir devlet hastanesinin de özel hastanelerden her alanda daha iyi hizmet verebileceğini görüyoruz.

            Özellikle bilgisayar sisteminin tüm inceliklerini kullanarak daha iyi işler yapıyoruz artık" dedi. Dinler, otomasyon sistemine geçilmesiyle hastanede işlerin  çok daha pratik görüldüğünü vurgulayarak, tam otomasyona geçildiği zaman Erzurum Numune Hastanesi'nin metropollerdeki özel hastanelerden hiçbir farkı kalmayacağını ifade etti. Daha önceden MSDos sisteminde yapılan işlerin bugün Windows ile daha çabuk yapıldığını belirten Dinler şunları anlattı; "Daha önceden Bilgi İşlem Merkezi’nde çalışırken, hastanenin tüm gelir kaynaklarını inceliyordum. Ve sonuçlara göre grafikler ve formlar yapıyorduk. Hangi doktor ne kadar para kazanmış, hastaneye ne kadar para girmiş  ne kadar çıkmış bunların hesaplarını yapıyorduk. MSDOS ortamında bunu yapmak çok uzun bir süre yaklaşık 10 günümüzü alıyordu. Ama şu anda yeni sistem sayesinde her şey istediğimiz anda 3-4 dakika içerisinde elimizde oluyor."

            Yeni sistemin hastalar içinde çok büyük kolaylıklar getirdiğini ifade eden Dinler, "Vatandaş önceden tahlil, muayene ve ilaç için sürekli sıraya girmek zorunda kalıyor ve elinde evrakla  dolaşıyordu. Şimdi bunlar kalmadı. Her şey bilgisayar kayıtları ile daha kolaylaştı. Özellikle barkod sistemine geçtik mi, evrak kaşeletme, evrakla

dolaştırma gibi tüm kırtasiye işleri kalkacak. Hasta yalnızca kan vermek ya da tahlil vermek için kolunu uzatacak. Sonuç alıp getir götürle uğraşmayacak. Sistemle hem hekimler hem hastalar çok daha rahat edecek"  dedi.

            Dinler, birim olarak gerek hastanenin tanıtımını gerçekleştirmek, gerekse otomasyon sisteminin kolaylıklarını ve kullanışını hem çalışanlara hem hastalara anlatabilmek için çalışmalar yaptıklarını  belirterek, “Hem çalışan sağlık personelimiz hem de hasta ve hasta yakınları memnuniyetlerini  belirtiyorlar” dedi.

            “Her şey çok daha düzenli.”

            Hariciye Yataklı Servis Sorumlusu Hemşire Hülya Uysal'da, bilgisayar ağı ile hasta yatak ve tedavi işlemlerinin daha hızlı ve daha düzenli bir şekilde ilerlediğini belirterek otomasyon sistemi hakkında ki düşüncelerini anlattı. Uysal, sistemin kendileri için getirdiği en büyük kolaylığın işlemlerdeki zaman kazancı olduğunu ifade ederek, "Hastanın dosyasını çıkarırken hastanenin eczanesinden ilaçlar gelirken ve biz dosyayı işlerken harcadığımız zaman eskiye oranla ölçülemeyecek kadar iyi. Bunun yararını hem biz hem de hasta fazlasıyla görüyoruz. Şu anda servisimizde inşaat anlamında bazı yenilemeler olduğu için sıkıntı yaşıyoruz ama sistem tam oturduğunda herhalde işimiz çok daha kolaylaşacak" dedi.

            Uysal, sistem sayesinde kazandıkları zaman ve iş kolaylığı, hastalarla çok daha fazla ve çok daha iyi ilgilenebildiklerini söyledi. Sistemin sağladığı düzenin, zaman kazancının yanında,  maddi kayıpları da en aza indirgediğine inandığını ve hastane çalışanlarının tamamına yakınının da memnun  olduğunu  söyledi.