Sağlık Bakanlığı’nın Tele-Tıp Projesi; görüntüleme alanında uzman sıkıntısının hafifletilmesi, hasta memnuniyetinin artırılması, maliyetlerin, zaman ve iş gücü kayıplarının en aza indirilmesi, doğru teşhis ve tedavi işlemlerinin uygulanması ve hekimler arasında bilgi paylaşımının sağlanmasını hedefliyor.

Bu proje ile, görüntüleme hizmetlerinin hem bulunduğu yerden, hem de uzaktan verilebilmesi yolunda önemli bir adım atılması planlanıyor. Radyoloji ve patoloji alanında önemli bir veritabanı oluşmasıyla, elde edilen raporlar ve görüntülerin devlet ve eğitim araştırma hastaneleri tarafından eğitim amacıyla kullanılması amaçlanıyor.

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağlık kuruluşlarında etkili ve verimli kullanılmasına yol açarak, dijital hastane konseptinin oluşturulmasına zemin hazırlayacak, sağlık hizmeti sunumunda fayda sağlayacak Tele-Tıp ile ilgili olarak, Sağlık Bakanlığı Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Danışmanı Ahmet Özçam‘dan bilgi aldık. 

-Tele-Tıp projesini bir cümle ile nasıl tanımlayabiliriz? Tele-Tıp projesinin amacını özetler misiniz?

Tele-Tıp, tıbbi görüntüleme alanındaki sağlık bakım hizmetinin, bilgi ve iletişim teknolojilerinin aracılığıyla uzaktan verilmesidir. Tele-Tıp projesiyle iki amaç hedeflenmiştir;

Tele-Tıp hizmetlerinin sağlanması (tıbbi görüntüleme alanında uzman sıkıntısının hafifletilmesi, kompleks vakalarda konsültasyon hizmetinin alınabilmesi, hekimler arasında bilgi ve tecrübe paylaşımının sağlanması) ve dijital hastane konseptinin oluşturulmasıdır. (hastanedeki işlemlerin dijital ortamda yapılmasının sağlanması, [filmsiz ve kağıtsız hastane oluşturulması] değerlendirmede hastane maliyetlerinin azaltılması, verimliliğin, hasta memnuniyetinin, teşhis ve tedavide kalite ve doğruluğun  arttırılması)

-Tele-Tıp Merkezi’nin işleyişi nasıl olacak? Projenin kurgusundan söz eder misiniz?

Tele-Tıp Merkezi iki şekilde oluşuyor. Birincisi; hastanelerden gelen tıbbi görüntülerin raporların saklandığı, Bilgi işlem Daire Başkanlığın’da konumlanmış olan 18, hastaneye hizmet sunan, PACS, RBYS, donanım ve iletişim alt yapısını içeren bir veri merkezinden İkincisi; Tele-Tıp merkezine gelen tıbbi görüntülerin raporlanacağı ve içersinde uzmanların, radyologların konumlandırıldığı bir  merkezden oluşuyor.

-Tele-Tıp Projesi’nde radyolojik görüntülerin dijital ortamda paylaşılması, teşhis ve raporlama aşaması nasıl gerçekleşecek?

Gönderici hastanenin iş istasyonlarında biriken ya da arşiv sisteminden alınan medikal görüntüler, Bakanlığımızın Bilgi İşlem Daire Başkanlığı'ndaki Tele-Tıp Merkezi’ne DICOM 3 formatında iletiliyor. Alıcı hastanedeki konsültasyon hekim ya da radyolog, bilgisayarına düşen medikal görüntülerle ilgili işlemleri ve raporlamaları yaparak gönderici hastaneye Tele-Tıp Merkezi üzerinden yeniden iletiyor.

-Tele-Tıp projesinin kapsamı ve proje aşamaları nelerdir?

Tele-Tıp projesi, %98 yoğunlukla radyoloji, %2 yoğunlukla patoloji alanında hizmet veriyor. Bahçesaray Devlet Hastanesi’ne Tele-EKG ve Tele-Biyokimya alanında hizmet almak için kurulum yapıldı. İlk olarak; 11 Gönderici (hizmet alan) ve 7 Alıcı (hizmet veren) hastane arasında Tele-Radyoloji ve Tele-Patoloji hizmetleri verilmesi hedeflenmiştir.

-Proje kapsamında sağlanan donanım ve yazılımlar nelerdir?

Dokuz hastaneye PACS (Görüntü Arşivleme ve İletişim Sistemi) ve RBS (Radyoloji Bilgi Sistemi)  kurulmuştur. İki hastaneye de dijital radyografi cihazı ve Computed Radyografi cihazı verilmiştir. Diğer hastanelere film tarayıcı cihazlar verilmiş, mevcut MR ve tomografi cihazları da DICOM 3 formatında görüntü üretir hale getirilmiştir.

-Tele-Tıp sisteminin ülkemizde yaygınlaştırılması için yapılması gerekenler nelerdir?

Tele-Tıp Sistemi’nin ülkemizde yaygınlaştırılması amacıyla, görüntüleme alanında uzman eksikliği yaşanan ve konsültasyon isteyen hastaneler tespit edilerek, Tele-Tıp sistemine dahil edilmesine yönelik olarak ihale işlemlerine başlandı.

Yaygınlaştırma kapsamında 46 gönderici ve 3 alıcı hastane belirlendi. Nisan 2009 itibarı ile toplam 91 hastanenin (80 Gönderici, 11 alıcı) Tele-Tıp projesine dahil olması planlandı.

-Hastaneler arasındaki bilgi paylaşımında, kişisel verilerin korunması konusunda alınan güvenlik önemleri nelerdir?

Kişisel verilerin korunmasına özen göstererek, sadece hasta ve hekim arasında kalması için gereken tüm bilgi ve iletişim alt yapılarını sağlıyoruz. Kimlik Doğrulama Sistemini, Kimlik Yetkilendirme Sistemini, mevcut iletişim ortamlarını sadece VPN’lerden oluşturarak, dışarıdan ulaşımı engelliyoruz.